Christopher John Francis Boone (15 jaar) kent alle priemgetallen tot 7507 uit zijn hoofd en ordent zijn gedachten door de derdemachten van de natuurlijke getallen uit te rekenen: 1, 8, 27, 64, 125, 216, 343, 512,… 1000, 1331, 1728, 2197… Hij is de hoofdpersoon van het boek The curious incident of the dog in the night-time van Marc Haddon (1962) dat in 2003 verscheen en in een theaterbewerking door Simon Stephens op dit moment in het Amsterdamse Koninklijk theater Carré te zien is. We lieten een bus komen en gingen erheen met onze vier havo leerlingen.
Op het podium van Carré was een grote doos geconstrueerd waarvan de bovenkant en de voorzijde waren weggelaten. De overige wanden en de vloer waren gemaakt van led-schermen waarmee in een mum van tijd een tienerkamer veranderde in een woonvertrek, een woonvertrek een in straat, de straat in een achtertuin, een achtertuin in de Londense Tube (mind the gap) en de Tube in het eindeloze uitspansel dat de aarde omringt. Stroboscopische lichteffecten en oorverdovend geluid deden de rest. Maar soms stond Christopher ook gewoon minutenlang naar de regen te kijken.
Voor de pauze had Christopher de moord op Wellington, de hond van buurvrouw Shears, opgelost. Motief en moordwapen waren bekend, de jonge Sherlock Holmes had zelfs een bekentenis kunnen lospeuteren. Ik was op dat moment volkomen bevredigd en haalde het liefst mijn mantel bij de garderobe om op huis aan te gaan.
Zo ging het niet. De jonge Boone stortte zich, eenmaal terug op het toneel, in de verkeerschaos van Greater Londen, reisde met de trein naar Paddington station en dan met de Jubilee line naar Willesden Green.
Fluitje van een cent anno 2017, ook als je autistisch bent. De routeplanner op je telefoon leidt je snel en eenvoudig van A naar B. Maar The curious incident of the dog in the night-time speelt in de wereld van 2003 toen er al wel mobiele telefoons bestonden, maar de smartphone nog toekomstmuziek was. Het stroboscopisch geweld en het kunstig nagemaakte geluid van de Tube ten spijt kreeg het hele project van Christopher Boone iets gedateerds dat knaagde aan de toneelillusie.
De rest van ons gezelschap scheen daar minder last van te hebben. De blikken waren strak op het podium gericht, de handen gingen met regelmatige bewegingen van het doosje knabbels, naar de mond en ook op de tijdlijnen van Snapchat en Instagram was het weer even 2003.
De volgende avond was dat anders. De medewerkers van theater Carré waren genoodzaakt tientallen scholieren die zich misdroegen de toegang tot het vervolg van de voorstelling te ontzeggen. Het was voor nieuwssites als drimble.nl, headlines24.nl en regio.tpo.nl aanleiding om uit te pakken met de kop scholieren terroriseren toneelvoorstelling in Carré. Daar waren ook mijn leerlingen bij. Toen ik hun er, weer een dag later naar vroeg, zeiden ze dat zij het niet waren. Maar op de vraag wat ze hadden gedaan om de verstoring van de voorstelling te voorkomen, bleef het stil.
Hoe leer je iemand zich te schamen? Hoe leg je uit wat plaatsvervangende schaamte is? Ik deed mijn best het voor te doen.