Ik heb geen enkel album van The Beatles, nooit gehad ook trouwens. Liet hun muziek mij koud? Integendeel. Ik herinner mij nog steeds de sensatie van de eerste keer ‘A day in the life’ te horen, die na al die tijd nog altijd moeilijk onder woorden is te brengen. Ook het moment dat het zwarte vinyl uit het witte dubbelalbum (‘The Beatles’) gleed en op de draaitafel werd gelegd, heb ik nog voor ogen, terwijl de begintonen van ‘Come together’, het eerste nummer van ‘Abbey road’, in mijn oren nog net zo klinken als ik het de eerste keer hoorde. Het is van een zo grote schoonheid, dat men er maar beter enige afstand toe bewaart. Al die tijd was er maar één man die wist hoe The Beatles moesten klinken voor ook maar iemand dat had gehoord: George Martin, die afgelopen dinsdag op negentigjarige leeftijd overleed.
Ben van Deventer is de hoofdpersoon van Dagen van gras (2009), het debuut van Philip Huff (1984). Van zijn vader, die uit Engeland komt en daar inmiddels weer woont, kreeg Ben een platenverzameling met opnames uit de jaren zestig en zeventig: Pink Floyd, Rolling Stones, Crosby Stills Nash & Young, Kinks, Cream, dat werk, maar voor Ben torenden The Beatles boven alles uit.
Hij groeide op op het landgoed Weldra, ergens in het oosten van het land, waar zijn ouders het koetshuis bewoonden en zijn grootouders het kasteel. Vanaf zekere dag komen Tom Samson en zijn ouders in een van de leegstaande gebouwen wonen. Tom is een jaar ouder dan Ben. Van hem leert hij roken, blowen, uitgaan en nog veel meer dingen die zijn moeder liever niet zag. Ben laat Tom kennis maken met The Beatles: Toen klonk het openingsakkoord van het titellied, dat akkoord dat iedereen kent, dat een deur in je hoofd open schopt. Tom keek op en glimlachte. Bij de daarop volgende solo van George Harrison, op piano meegespeeld door producer George Martin, begon hij zelfs met zijn hoofd op de maat te wiegen.
‘Gaaf’, zei Tom, toen het lied voorbij was. ‘’When I’m wrong, everything seems to be right.’ Draai dat nog eens.’
George Harrison is de favoriete Beatle van Ben. Hij krijgt van zijn ouders een gitaar en probeert de solo’s na te spelen. Het duurt niet lang of Tom heeft een drumstel en een bandje is geboren.
Maar het leven van de rock & roll draait niet alleen om de muziek. Ben bestudeert de carrière van the fab four nauwgezet en komt tot de conclusie dat je die op kunt delen in vier perioden, gerelateerd aan een drug. Het begint in Hamburg met whiskey-cola en preludinpillen. Na Please Please me en With the Beatles en hun ontmoeting met Bob Dylan stappen ze over op marihuana, Revolver en Sgt. Peppers staan in het teken van lsd en daarna de heroïne met Eric Clapton die meespeelt op While my guitar gently weeps op het album The Beatles. Het is grofweg het beeld van Bens eigen adolescentie totdat hij werd opgenomen met een psychose. Vanaf dat moment wordt hij elke ochtend wakker met een liedje in zijn hoofd – mijn hoofd is een gigantische jukebox. Elke dag schrijft hij op welk liedje dat is: dat doe ik omdat ik geleerd heb dat het liedje dat me wekt mij iets probeert te vertellen.
J. uit zes vwo heeft Dagen van gras op zijn lijst staan. Maar heeft hij het ook gelezen? Ik vraag hem: Welk boek van jouw lijst mag niet ontbreken in de etalage die de boekhandel deze week inricht omdat George Martin is overleden?
J. antwoordt: Wie?