De laatste keer dat mijn oma uit Canada ons bezocht, kwam ze samen met haar dochter Sylvia. Ik herinner me slechts twee dingen van dat bezoek, een beeld en een verhaal. Dat we op het strand bij Zandvoort waren. Tante Sylvia en ik in elk geval, mijn oma komt niet in dat plaatje voor, mijn moeder toch wel. Er was een vis aangespoeld. Sylvia pakte hem bij zijn staart en tilde hem op. Het dier was haast net zo groot als zij. Veel was daar niet voor nodig, zij was maar juist een meter zestig lang. De vis stonk, Sylvia stond daar, breeduit lachend, met de vis. Het verhaal kwam nadat de visite al weer hoog en breed naar Canada was vertrokken. Dat mijn oma haar dochter had meegenomen om haar te helpen het verlies van haar kindje te verwerken. Sylvia was zwanger, oma achtte haar niet in staat het kind groot te brengen en overreedde haar het kind direct na de geboorte ter adoptie af te staan. Aldus geschiedde. Tijdens hun bezoek aan ons is er met geen woord over gerept.
Dat het gezin niet de veiligste plek is, daarvan verhalen sprookjes uit onze kindertijd. Het wemelt er van gemene (stief)moeders en vaders met losse handjes, afgunst en begeerte tieren er welig. Sinds de woorden huiselijk en geweld in de tweede helft van de vorige eeuw werden gecombineerd, weten we dat de kans om in de familiekring door geweld om het leven te komen vier keer zo groot is als de kans om in een oorlog het leven te laten. Maar ook als er geen doden vallen, is een gezin meer dan eens domein van dwang en drang, tergen, treiteren en stil verdriet.
Julius Triantafyllidis is in de vroege jaren zestig uit Griekenland naar Duitsland gekomen om in de fabrieken van het Ruhrgebied te werken. In de weekeinden is hij in de danslokalen van Limburg te vinden. Daar ontmoet hij Claudia Mulkes, met wie hij twee jaar lang verkering heeft als hij terug moet naar Griekenland om in het leger te dienen. Na zijn dienstperiode voelt het niet meer hetzelfde. Voor Julius nochtans. Cobi van Baars (1967) beschrijft in haar nieuwe boek De Onbedoelden het weerzien uit Claudia’s perspectief: Het was dan ook geen toeval dat ze haar kortste rok droeg toen hij haar kwam ophalen van haar werk. Mein liebster Schatz, vleide ze voor ze hem kuste. Eenmaal op de bijrijdersstoel legde ze haar hand op zijn been en knikte ze richting het bos.
Vader Mulkes staat niet toe dat de schande van een buitenechtelijke zwangerschap over de familie komt. Claudia bevalt van een tweeling bij de nonnen in de vroedvrouwenschool, Aaf en Miek worden bij twee verschillende gezinnen ondergebracht en komen pas eenentwintig jaar later achter elkaars bestaan. Er volgt een zoektocht naar de biologische ouders. Net als in De Tweeling van Tessa de Loo (1946) is er een glansrol voor moeders en tantes die met de beste bedoelingen post onderscheppen en achterhouden. Op de vraag waarom hij Claudia verliet, antwoordt Julius zijn dochters: Ik was teleurgesteld toen ik hoorde dat ze een andere jongen had gekust toen ik in dienst zat. Dat had ik helemaal niet verwacht. Ik dacht dat ze trouw was. Als ze echt een kind van me droeg, had ze me toch nog wel een brief gestuurd?
Een paar jaar geleden verscheen via Facebook het bericht dat Sylvia’s dochter was opgedoken. Ze was inmiddels een volwassen vrouw, had zelf kinderen en kon haar moeder niet meer ontmoeten. Sylvia overleed op 28 oktober 2013 op zesenzestigjarige leeftijd.
Je maakt mij wel nieuwsgierig naar waarom je oma Sylvia niet in staat achtte tot het opvoeden, maar dat hoor ik nog wel eens