De koers lezen

Wat hebben lezen en wielrennen met elkaar te maken? De renner van Tim Krabbé schiet me als eerste te binnen, op een banddikte gevolgd door Bert Wagendorps bestseller Ventoux. Dan valt er een gat en daagt in de achtergrond het debuut van sonnettendichter Jan Kal uit 1974 Fietsen op de Mont Ventoux: ‘dichten is fietsen op de Mont Ventoux, / waar Tommy Simpson nog is overleden. / onder zo tragiese omstandigheden / werd hier de wereldkampioen doodmoe.

Coureurs lezen niet. Voor de dwangarbeiders van de weg was de fiets de reddingsboei om niet te verdrinken in de armoede van grote roomse gezinnen. Een opleiding hadden ze doorgaans niet genoten. Gerrie Knetemann (1951 – 2004) was stratenmaker, van Briek Schotte (1919 – 2004), d’n IJzeren Briek, is geen beroep bekend, al kreeg hij met zijn uitspraken wel faam als de filosoof met de benen en heeft hij het later nog tot wijkagent geschopt.

Ergens in de late jaren zeventig van de afgelopen eeuw is er iets veranderd. In 1981 rijdt de jonge onderwijzer Peter Winnen zijn eerste Tour de France met in zijn musette een boek en voedingsmiddelen die voorlopig geheim zouden blijven. Hij komt als eerste aan op de Alpe d’Huez en las die avond nog een paar regels voor hij tevreden in slaap viel. Hij kwam als vijfde aan in Parijs, droeg de witte trui en had zijn boek uit. De andere lezer in het peloton van die jaren was Laurent Fignon (1960 – 2010), tourwinnaar in 1983 en 1987, die om zijn liefde voor boeken ook wel le professeur werd genoemd, al menen anderen dat hij die bijnaam kreeg om zijn bril.

Vanaf dat moment staat de deur van het peloton open voor vogels van velerlei pluimage. Er rijden hippies in rond als Laurens ten Dam die het jaar rond met zijn kampeerauto de wegen afschuimt of de Canadees Svein Tuft die op zijn achttiende een zak aardappelen en zijn hond Bear in een karretje laadde, dat achter zijn fiets bond en wegreed om nooit meer uit het zadel te komen. Er rijdt een miljonair rond in de persoon van Adam Hansen die programmeur is en zijn eigen schoenen vervaardigt. Jack Bauer gaf zijn carrière als bassist van de band Dream Farm op voor de koers. Tom Dumoulin dankt zijn wielerloopbaan aan het feit dat hij werd uitgeloot voor de studie geneeskunde en de jongste winnaar van de Tour de l’Ain, Sam Oomen, gaat psychologie studeren.

Oud-renner Rob Harmelink zegt dat lef het juiste midden is tussen angst en hoogmoed en hij zegt dat je je hele leven kunt studeren, maar dat je maar een paar jaar profrenner kunt zijn. Dat laatste is in elk geval waar.

Op de laatste zaterdag van juli won Bauke Mollema de Classica San Sebastian. De maandag erop schreef Arwin Willemsen in de Volkskrant: Bij het ingaan van de laatste kilometer kon Mollema concluderen dat hij de koers heeft gereden zoals hij zijn boeken het liefst leest: geconcentreerd en gepassioneerd.