De leerlingen van vier havo maken zich op voor het jaarlijkse tribunaal. Eén dag in het schooljaar schuiven we het rooster aan kant voor een feestelijke gedachtewisseling over een maatschappelijk thema onder leiding van een professionele dagvoorzitter. Het maatschappelijke thema is dit jaar ‘herkenning en vervreemding’, een titel die ruimte hoopt te bieden aan antwoorden op de vraag naar een stabiele identiteit in een volatiele wereld. De dagvoorzitter van dienst is Minchenu Maduro die op haar website over zichzelf schrijft dat ze een energieke spreker is die een brug slaat tussen hoofd en hart en iedereen in beweging krijgt. Precies wat we nodig hebben.
De gespreksonderwerpen variëren van dagelijks gamen bevordert de schoolprestaties tot de inhoud van het Nederlandse onderwijs moet diverser worden en van er mogen per jaar niet meer dan vijftien miljoen internationale toeristen Nederland bezoeken tot mensen met een migratieachtergrond krijgen weinig culturele prijzen en dat is een bedreiging voor de hele culturele sector. Mijn vier havo klas moet het doen met de stelling: alle landen van de Europese Unie moeten binnen vijf jaar de nationale voetbalcompetitie hebben vervangen door één Europees toernooi en binnen dezelfde termijn zijn alle nationale teams vervangen door één Europees elftal dat ons vertegenwoordigt op het wereldkampioenschap.
De jongens in de klas maken zich breed; was dit geen onderwerp waar zij verstand van hebben? De meisjes oefenen een afwachtende pose. De stelling wordt van het bord overgeschreven op een A-4tje en in tweetallen broeden we op argumenten voor en tegen. Ja, het zal de eenheid in ons continent bevorderen en een Europese competitie is van hoger niveau en aantrekkelijker om naar te kijken dan een competitie binnen de landsgrenzen. Maar de band van de stad en haar inwoners met een club zou wel eens verloren kunnen gaan, en dat is jammer. Vreemd genoeg denkt men dan niet eerst aan Alkmaar of Zaanstreek, maar klinken de namen van PEC-Zwolle en FC-Emmen.
Wij zijn tegen, want we kunnen dan niet naar wedstrijden, omdat ze in heel Europa zijn. Dit kan heel duur zijn en het geld groeit niet aan de bomen. De laatste opmerking is zeker waar. Daar staat tegenover dat Ajax tegen veel grote clubs gaat spelen en dat is mooi om te zien. En PSV niet. Het verdwijnen van professioneel voetbal op nationaal niveau biedt ook kansen, bij voorbeeld aan het vrouwen- en amateurvoetbal. Hier en daar uit iemand de veronderstelling dat dat spel zo weinig attractief is, dat niemand meer televisie kijkt. Dit zorgt er dan weer voor dat mensen radio’s willen.
Of een elektrische tandenborstel. In een van de ingeleverde teksten las ik: Oefen lichte druk uit en start met poetsen met heen- en weergaande bewegingen, precies zoals u zou doen met een manuele tandenborstel, ongeacht de opzetborstel. Poets eerste de buitenkant, dan de binnenkant en dan de kiezen. Poets elk van de vier kwadranten van uw mond met evenveel zorg.
Toen ik vroeg naar het belang van deze bijdrage aan de gedachtevorming over voetbal en de Europese identiteit, antwoordde de schrijver van de gebruiksaanwijzing dat het goed is met een schone mond en een frisse adem op het debat te verschijnen.